Naciągacze cały czas dzwonią do najstarszych mieszkańców Wrocławia i nie ustają w wysiłkach pozbawienia ich oszczędności życia. Jak nie dać się nabrać? Gdzie szukać informacji i pomocy? Na te i inne pytania odpowiada kampania społeczna „Nic przez telefon”, mająca na celu ostrzegać przed wyłudzeniami od oszustów, dla których telefon stał się bardzo wygodnym narzędziem manipulacji.

Ofiary naciągaczy
Zadaniem kampanii jest dotarcie do jak najszerszego grona seniorów i ich bliskich. W sposób szczególny odnosi się ona do tych mieszkańców Wrocławia, których życie społeczne napotkało na bariery zatrzymujące ich w domu na skutek choroby, podeszłego wieku, samotności. Takie osoby są szczególnie narażone na działania naciągaczy.

Wykluczenie cyfrowe, brak dostępu do informacji czy demencja – to kolejne czynniki ryzyka, które sprawiają, że senior staje się zdecydowanie bardziej podatny na manipulacje. Trudności w ocenie intencji i emocji rozmówcy, wynikające m.in. z zaburzeń słuchu oraz zmiana w zakresie zdolności do prawidłowej oceny sytuacji, będąca konsekwencją zaburzeń poznawczych, również przyczyniają się do niewłaściwej oceny zagrożenia. W rezultacie czynniki te zwiększają ryzyko wyłudzenia pieniędzy lub kradzieży innych wartości, tj. sprzęt, biżuteria czy dokumenty.

Jak oszuści wzbudzają zaufanie
Naciągacze planując kradzież przy użyciu telefonu, posługują się powtarzalnym schematem działania. Dzwoniąc do osoby starszej, najczęściej w pierwszym kroku starają się wzbudzić jej zaufanie i uśpić czujność. W tym celu przedstawiają się jako pracownicy instytucji zaufania publicznego, np. poczty lub policji. Bywa także, że udają członka rodziny, bliższego lub dalszego krewnego.

Upatrzona ofiara – niejednokrotnie osoba starsza i samotna – odbiera telefon i zostaje wciągnięta w rozmowę, której przebieg może dotyczyć rzekomej pożyczki lub zdrowia osoby bliskiej (okup, operacja, wypadek). W ten sposób ofiara jest przekonywana, że bez jej natychmiastowej pomocy finansowej (np. udania się do banku i pobrania dużej kwoty pieniędzy lub porzucenia worka z pieniędzmi w umówionym miejscu) komuś stanie się krzywda.

Poinformuj bliskich i Policję o zagrożeniu
Każdą sytuację, w której podejrzewamy, że mogliśmy paść ofiarą oszusta, należy zgłaszać policji, np. dzwoniąc na numer alarmowy 112 lub 997. Możemy również udać się do najbliższego komisariatu policji i złożyć zawiadomienie o popełnieniu lub zamiarze popełnienia przestępstwa. Należy unikać odbierania telefonu bez wcześniejszego rozpoznania numeru, wnikliwie słuchać rozmówcy, unikać udzielania odpowiedzi na pytania wówczas, gdy nie jesteśmy zainteresowani ofertą. Można też przerwać rozmowę (rozłączyć się), gdy pada propozycja finalizacji umowy czy też podjęcia decyzji finansowej.

Stwórz swoją listę zaufanych numerów
O podejrzanych telefonach śmiało zawiadamiajmy Policję – nawet jeśli informacje, które podamy, trudno będzie zweryfikować, to nie grożą nam z tego powodu żadne konsekwencje. Warto także trzymać obok telefonu listę numerów do naszych bliskich i znajomych. Jeśli zadzwoni ktoś podający się za wnuka lub siostrzeńca – porównajmy numer, z którego dzwoni rozmówca z tym z naszej listy. I pamiętajmy: „Nic przez telefon!”.

O kampanii „Nic przez telefon”
Kampania społeczna „Nic przez telefon” ma na celu ostrzegać przed wyłudzeniami od oszustów, dla których telefon stał się bardzo wygodnym narzędziem manipulacji. W trakcie kampanii mieszkańcom Wrocławia będą wręczane – przede wszystkim przez policjantów, pracowników socjalnych oraz kolędujących księży – ulotki informacyjne dotyczące oszustw telefonicznych. Dzieci w kilkunastu wrocławskich przedszkolach otrzymają natomiast laurki, które mogą samodzielnie pokolorować i wręczyć swoim dziadkom i babciom z okazji Dnia Babci i Dnia Dziadka.

Inicjatorem kampanii jest Komenda Miejska Policji we Wrocławiu, a realizatorem – Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego. Nad kampanią pracowało kilkanaście różnorodnych środowisk. Poza policjantami i pracownikami WCRS-u byli to przedstawiciele: Wydziału Zdrowia UM Wrocławia, kościołów katolickich i protestanckich, Przestrzeni Trzeciego Wieku, Rad Osiedli Wrocławia oraz Wrocławskiej Rady Spółdzielców Przy Prezydencie Wrocławia. Kampania została objęta patronatem honorowym Prezydenta Wrocławia.

[materiał Wrocławskiego Centrum Rozwoju Społecznego]